WZKart Kompass Compass Michelin Sklep Podróżnika

Mapy w turystyce rowerowej

Dobra mapa turystyczna to podstawa udanego wyjazdu rowerowego. Jest prawie jak towarzysz w wyprawie, choć my z nim sobie nie pogadamy, on może nam bardzo dużo powiedzieć. Warto poświęcić trochę czasu na wyszukanie i zaopatrzenie się w odpowiednie arkusze, które ułatwią jazdę i zaoszczędzą nam kłopotów na trasie. Brak dobrej mapy w krytycznym momencie wyprawy, w trudnym terenie, przy złej pogodzie może bardzo drogo kosztować i być zwyczajnie niebezpiecznym. Wybierając odpowiednią mapę obszaru po którym będziemy się poruszać, należy brać pod uwagę:

• dokładność odwzorowania terenu czyli skalę
• aktualność czyli możliwie najświeższe wydanie
• ilość informacji prezentowanych na arkuszu
• czytelność informacji
• koszt zakupu

Najpierw o podstawowej informacji, czyli o skali w jakiej sporządzono mapę. Ograniczę się tutaj do kilku podstawowych, najczęściej stosowanych skal.

W zasadzie takie mapy nie mają żadnej przydatności na wyprawie rowerowej po za ewentualnym pokazaniem miejscowym na końcu świata, gdzie leży Polska i skąd przyjechaliśmy.

To dobra skala poglądowa na długą trasę wyprawy rowerowej. Możemy zwykle ogarnąć na jednym arkuszu początek i koniec tysięcznej trasy. Może dobrze służyć kiedy poruszamy się drogami asfaltowymi, i to raczej głównymi. Niestety, bardzo nieprecyzyjna i uboga w informacje przydatne turyście, np. o zabytkach.

Mapa w tej skali sprawdza się również jeżeli przemierzamy długie dystanse. Jest dokładniejsza ale jednocześnie obejmująca ciągle dość duży obszar terenu. Znacznie więcej informacji niż w skali 1:800 000, ale ciągle za mało jeżeli chodzi o swobodne poruszanie się w terenie.

Wygodna skala będąca kompromisem pomiędzy dokładnością a powierzchnią którą obejmuje. Mapa w tej skali nadaje się doskonale do pokonywania dłuższych dystansów drogami asfaltowymi oraz gruntowymi w terenie.

Jest to bardzo dobra skala do wycieczek łączących jazdę po drogach gruntowych i ścieżkach. Na mapach w tej skali pojawiają się już oznaczenia szlaków, można również orientacyjnie odczytać ukształtowanie terenu. Zaznaczone są również pojedyncze obiekty ułatwiające orientację typu: krzyż, wolno stojący dom, linia wysokiego napięcia, itp.

W tej skali powstają wysokiej jakości mapy topograficzne. W zasadzie zastosowanie wyłącznie do wycieczek w terenie – szlakami i ścieżkami. Arkusz obejmuje mały wycinek terenu, ale za to bardzo dokładnie. Z takiej skali można już bez problemu odczytać np. ukształtowanie terenu.

Tak dokładne mapy również nie mają zastosowania w turystyce rowerowej głównie ze względu na zbyt szybkie przemieszczanie się za pomocą roweru. Są to mapy dla piechurów.

Wiadomo, najlepiej kiedy mamy do czynienia z arkuszem wydanym wczoraj. Niestety proces opracowania i wydania mapy jest kosztowny więc aktualizacje nie zdarzają się tak często. Większość map Polski np. WZKart 1:100 000 została wydana w połowie lat dziewięćdziesiątych. Nie znajdziemy na nich nowo wytyczonych szlaków rowerowych. Posługując się starszymi wydaniami map, należy zawsze pamiętać o tym kiedy zostały opracowane i brać poprawkę, że od tamtej pory wiele mogło się zmienić.

Mapy turystyczne charakteryzują się bardzo dużą ilością informacji. Im większa skala tym więcej informacji. Obok topografii, podziału administracyjnego, znajdziemy również zaznaczone szlaki turystyczne, obiekty warte odwiedzenia jak zabytki oraz rezerwaty i parki. Gdy wybieramy się do egzotycznych krajów należ zwrócić uwagę, czy nazwy miejscowości podawane są również w lokalnej pisowni. Bardzo nie lubię map, które na rewersie są niezadrukowane i świecą białą plamą. Uważam to za zwykłą stratę papieru i niedbałość wydawcy. Na większości map, na rewersie znajdziemy opisy regionu i miejscowości oraz różne przydatne informacje, które mogą interesować turystów jak np. telefony i adresy pensjonatów.

Wraz z rozwojem systemu nawigacji satelitarnej, pojawiły się już mapy z siatką współrzędnych geograficznych układu WGS 84. Siatka ta umożliwia określenie obserwatora na mapie według odczytanych z GPS długości (LON) szerokości (LAT) geograficznej. Jeżeli zamierzamy posługiwać się na wyjeździe GPS-em warto zwrócić na to, czy mapa posiada naniesioną taką siatkę.

Od sposobu w jaki zostały zilustrowane i naniesione wszystkie informacje, zależy z kolei czytelność mapy. Nie wiem jak to się dzieje, ale są różne mapy w tej samej skali i na jednej od razu wszystko widać a na drugiej widać niewiele i trzeba bardzo długo się wpatrywać aby cokolwiek odczytać. Warto przed zakupem postudiować chwilę jakiś fragment mapy różnych wydawców i zorientować się w jaki sposób naniesione są informacje, oznaczenia i w ogóle co widać na mapie.

Niestety mapy nie są tanie i należy bardzo dobrze zastanowić się nad właściwym wyborem. Dokładne specjalistyczne mapy dla rowerzystów np. wydawnictwa Kompass (Europa) w skali 1:50:000 to wydatek rzędu 22 - 40 zł za arkusz. Mapy Polski WZKart 1:000 000 są dużo tańsze i kosztują 6,2 zł za arkusz. Dobrym rozwiązaniem w podróżowaniu po Europie jest odwiedzanie punktów informacji turystycznej. Dysponują one dość dokładnymi mapkami regionu i okolicy a co ważne - zwykle są darmowe!

Innym rozwiązaniem jest wykonanie we własnym zakresie kserokopii, pożyczonej mapy, ale wtedy na pewno tracimy przede wszystkim na czytelności i trwałości takiej mapy. Również jakimś rozwiązaniem, niezbyt wygodnym, pozwalającym na oszczędności, jest zakup i wożenie atlasu samochodowego, ale jak sama nazwa wskazuje, znajdziemy tam więcej informacji przydatnych kierowcom niż rowerzystom. Osobiście nie polecam.

Mapy, zaraz po dokumentach, pieniądzach i śpiworze, są strategiczną częścią ekwipunku wyprawowego i należy o nie szczególnie dbać. Zwykle zabezpieczone mapy wozimy w mapniku tj. specjalnej foliowej torbie ze szczelnym wodoodpornym zamknięciem. Bardzo wygodne jest korzystanie z mapnika przytwierdzonego do kierownicy roweru, który umożliwia zerkanie na arkusz nawet w trakcie jazdy, np. torba firmy Ortlieb Ultimate 3 Plus posiada odpinany mapnik. Można mapę również za laminować co znacznie wydłuża czas jej użytkowania, ale jest stosunkowo drogie.

Kiedy poruszany się w większej grupie, dobrze jest, mieć przynajmniej dwie takie same mapy. Ułatwia to ewentualne rozdzielenie się i potem znalezienie, gdy zachodzi taka potrzeba, np. w przypadku awarii. Jak uczy doświadczenie, również dobrze jest mieć, poruszając się w trudnym, ciężkim terenie, przynajmniej dwie mapy tego samego obszaru w różnych skalach, najlepiej innych wydawców. Po pierwsze mapę w czasie długiego wyjazdu można zawsze zgubić lub zniszczyć, po drugie, często to czego szukamy na jednej, można odnaleźć na drugiej. Posiadając nawet najdokładniejszą mapę, warto pamiętać aby dane z mapy zawsze weryfikować na bieżąco, przez pytanie miejscowych ludzi.

Posiadanie dobrej mapy jest warunkiem koniecznym na sprawny przejazd, ale samo posiadanie nie daje żadnych gwarancji. Ważne są również umiejętności korzystania z mapy takie jak: odpowiednie zorientowanie mapy względem stron świata, „czucie” mapy i otaczającej przestrzeni. Dobrym uzupełnieniem kompletu map będzie na pewno: licznik przejechanych kilometrów, kompas i/lub odbiornik GPS. Najprostszym, sprawdzonym sposobem na zafundowanie sobie wyjazdu pełnego przygód i niespodzianek, jest wybranie się... bez mapy.

	2004 © Piotr Zabłudowski Skomentuj >>

Mapy laminowane	~Emma
4 lata z rzędu używam kupionej w sklepie specjalnej mapy laminowanej i jestem zadowolona z jej wytrzymałości. Polecam!	2007-01-31 13:00
Jak przedłużyć trwałość mapy czyli tajemnice górołazów	~Maja
Alternatywą do laminowania jest praktykowane przez nałogowych górołazów oklejanie mapy taśmą klejącą. Kupujemy w sklepie papierniczym rolkę  ... [dalej]	2005-02-20 18:06